Advies op het preventieplan “Uitvoeringsplan Grip houden op je geld”
Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leeuwarden
Betreft : Advies ASD op het Preventieplan “Uitvoeringsplan Grip Houden Op Je Geld”
Datum : 15 januari 2024
Geacht College,
De reacties vanuit de leden van de Adviesraad Sociaal Domein zijn over het algemeen positief, in die zin dat het een mooi en helder plan is. Waar in het aanvankelijke concept advies gewezen werd op het ontbreken van een duidelijk tijdspad waarbij wordt aangegeven wanneer in de tijd onderdelen van het plan worden uitgevoerd en wie daarbij door de gemeente betrokken word(t)(en) om de uit te voeren onderdelen daadwerkelijk tot uitvoering te brengen, werd als feedback gegeven dat dit zeker in de bedoeling ligt en dat hierover een extra aanduiding in het plan is opgenomen.
De tweede opmerking in het concept advies was dat in de inleiding wordt aangegeven dat het erom gaat dat armoede wordt aangepakt, terwijl verderop in het plan het alleen maar lijkt te gaan over preventieve werkzaamheden. En hoewel het natuurlijk een preventieplan betreft moeten volgens sommige ASD-leden acties om bestaande armoede aan te pakken niet uit het oog worden verloren. De beleidsambtenaar heeft als reactie aangegeven dat het plan zelf is geënt op voorkomen van armoede en schulden, maar dat uiteraard hierbij niet de bestaande armoede uit het oog wordt verloren: “Daar waar we het kunnen verkleinen, zullen we ook zeker geen mogelijkheden laten liggen”.
Dat is ons inziens een bemoedigende reactie.
Onze opmerking dat, waar de focus duidelijk ligt op de jeugd er wellicht sterker zou kunnen worden ingezoomd op directer contact met de scholen (op die manier kan men school-dropouts misschien benaderen en begeleiding aanbieden, aangezien hier dikwijls geldproblematiek ontstaat door onwetendheid, kopen zonder vooraf te betalen, etc.) werd beantwoord dat de scholen hebben meegedacht in de voorbereiding van het plan en ook samen met de gemeente gaan werken aan de uitvoering door ontwikkelen van gesprekken met doorstroomcoaches, actie op school voor financiële bewustwording (“Serious Game” en budgetloket) en er is aandacht voor lenen SF, afterpay etc. in de diverse acties.
Daar waar de ASD wezes op bestaande programma’s als “Moneyways”, ontwikkeld door Diversion en Nibud, is volgens de beleidsambtenaar als extra actie opgenomen die nader te verkennen.
Dan zijn eer verder nog enkele inhoudelijke op- en aanmerkingen:
– qua 1e schil worden sociale werkplaatsen, speciaal onderwijs / praktijkonderwijs en het UWV niet genoemd In de wetenschap dat de participatiewet en de aanscherping van toelating WLZ de groep mensen in onze maatschappij heeft vergroot die in het verleden beschermd/afgeschermd woonde en nu jou of mijn buurman of buurvrouw is. Denk hierbij aan een praktijkvoorbeeld :2 ouders met een Wajong uitkering (UWV), krijgen begeleiding vanuit de WMO (niet jeugdzorg) en hebben 4 kinderen in het speciaal onderwijs. Of een jongedame van 22 jaar die werkt bij Caparis en is in verwachting. Dit is een doelgroep die minder meetbaar is en wel meer dan ooit onderdeel is van onze maatschappij door onze landelijke keuzes voor participatie. Aangescherpte eisen voor toelating tot beschermd wonen is ook van invloed hierop (managen van tekorten binnen de gemeente).
– Op pagina 12 wordt gesproken over gedrag. Hierbij wordt dus de bovengenoemde koppeling gemist. (“Want een blinde vraag je niet om te leren zien”).
Hierop is inmiddels geantwoord dat vindplaatsen zijn toegevoegd en dat in het stuk is opgenomen dat er voor de groep “niet kunnen” speciale aandacht is, omdat daar wat anders, of meer te doen is dan de standaard acties. De praktijk zal moeten uitwijzen hoe die speciale aandacht wordt vertaald naar concrete acties. De ASD zag hier graag voorbeelden van bij voorbeeld maatwerk oplossingen.
Een volwassene met een verstandelijke beperking laten we tegenwoordig steeds meer, langer, zelfstandig deelnemen aan de maatschappij (dus voorlichting en coaches in het speciaal onderwijs is een must). Net zo goed als praktijkonderwijs. Er is namelijk wel sprake in het plan van VO en MBO en HBO. En mogelijk kan er nog meer omschreven worden hoe we, naast voorlichting en het beschikbaar stellen van voorlichtingsmateriaal, verbinden (ontschotten) met de afdelingen WMO, participatie en onderwijs in alle vormen.
Hierop werd als volgt gereageerd:
“Er is een toevoeging geplaatst in het stuk”, waarbij de vermelding:
“Dit willen gaan doen om met de partijen in gesprek te gaan en naast het delen van informatie en materiaal ook horen wat er nodig is en daarbij helpen om de juiste verbindingen te leggen”
Tenslotte reageert één van de ASD-leden als volgt:
Ik mis in dit plan armoede terugval door de toeslagenaffaire en wat hierin het beleid is van de Gemeente. Of valt dat hier niet onder?
Het antwoord luidt dat dit geen onderdeel vormt van het plan en dat een speciale groep medewerkers zich hiermee bezig houdt.
Er wordt geadviseerd dat cliënten zoveel mogelijk gebruik maken van toeslagen terwijl bekend is dat het gebruik van toeslagen veel risico’s met zich mee brengt.
De ASD wijst hier op het artikel van de Nationale Ombudsman: “Schulden en Armoede”.De reactie was: Een bekend fenomeen. Naast het met de klant onderzoeken waar financiële mogelijkheden zijn, gaan we ook de risico’s doornemen. Een keus is daarbij om de toeslagen achteraf aan te vragen.
De ASD is van mening dat het een goed en helder plan is. De reactie op onze op- en aanmerkingen in het concept advies zijn zeer bemoedigend is, zodat er naar verwachting een goede uitvoering volgt.
Hoogachtend,
namens de Adviesraad Sociaal Domein Leeuwarden
R. de Boer, voorzitter