Aan het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Leeuwarden
Betreft : Ongevraagd advies herziene Regioplan Beschermd Wonen 2022
Datum : 3 juli 2023
Geacht College,
Naar aanleiding van het herziene Regioplan Beschermd Wonen 2022 brengt de Adviesraad Sociaal Domein Leeuwarden een ongevraagd advies uit.
De uitvoering van het dossier Beschermd Wonen is een complexe materie voor de gemeente.
Wij zien hierin een landelijke trend waarin steeds meer hulpbehoevende doelgroepen worden aangemoedigd zich zo lang mogelijk zelfstandig en met hulp van hun omgeving te redden.
Natuurlijk juicht de ASD zelfredzaamheid toe en willen wij dat zoveel mogelijk inwoners deel kunnen blijven uitmaken van de samenleving ongeacht tegenslagen, beperkingen of tekortkomingen.
Echter er blijft altijd een groep over die tussen wal en schip dreigt te vallen.
We onderschrijven de uitgangspunten in het Regioplan onder 3.2.:
1) We volgen de ondersteuningsbehoefte van de client.
2) Lokale ondersteuning, tenzij
3) Voldoende beschikbaarheid van hoogwaardige specialistische voorzieningen.
De ASD heeft wel zorgen bij deze uitgangspunten.
Ad 1) Wanneer het gaat om complexe problematiek zoals verslaving, psychische en sociale problemen, vaak gecombineerd met lage zelfredzaamheid, dan is het lastig zo niet onmogelijk voor een client de eigen ondersteuningsbehoefte te zien en gemotiveerd te blijven.
Het plan geeft aan te willen voorkomen dat iemand in de opvang komt of verblijf in een beschermde woonvorm nodig heeft of dat zwaardere vormen van zorg moeten worden ingezet. Ook beoogd men terugval te voorkomen. Dit is vaak niet realistisch. Het toepassen van de WMO voor Beschermd Wonen is nu eenmaal niet altijd haalbaar. De WLZ blijft in bepaalde situaties gewoon de beste oplossing voor alle partijen. In veel gevallen waarin verslaving en psychisch/psychiatrisch ziektebeeld bestaat, is er geen sprake meer van ontwikkeling naar verder herstel en moet men de mensen gewoon met rust laten en in BW laten zitten. Dan zijn ze vaak het gelukkigst.
Ook is het lastig en soms onmogelijk voor de betrokkene om een beroep te doen op het sociale netwerk (buren, familie) of vrijwilligers. Enerzijds omdat de omgeving vaak onvoldoende bekend is met het omgaan met specifieke problematiek en anderzijds omdat de bestaande relaties vaak ernstig zijn verstoord of (emotioneel) overbelast.
Ad3 ) Wij zijn van mening dat het aanmoedigen van zelfstandigheid en zelfredzaamheid helaas niet voor iedereen haalbaar is en de gevolgen van onvoldoende professionele begeleiding op de lange termijn kunnen lijden tot overlast, eenzaamheid, crisissituaties en zelfs suïcide. Wachtlijsten en een
tekort aan voldoende geschoold personeel geven nu al aan dat de gewenste hoogwaardige specialistische voorzieningen niet op peil zijn.
Tevens hebben wij zorgen over de haalbaarheid van het woonplaatsbeginsel gezien de stagnatie van de woningmarkt.
Kortom wij vragen u zich te realiseren hoe complex deze materie kan zijn en hoe belangrijk een domein overstijgende aanpak hierin is. Het gaat immers om heel kwetsbare mensen. Het beschermen en ondersteunen van deze doelgroep vraagt maatwerk en een nauwe 24 uurs samenwerking met gespecialiseerde opvang en hulpverleningsdiensten.
Wij vragen u zich ook te realiseren hoe moeilijk het is om als gemeente hier verantwoordelijkheid in te nemen. We moedigen u daarom aan noodsignalen zo vroeg mogelijk bij het Rijk aan te kaarten.
De ASD wordt dan ook graag geïnformeerd over de ontwikkelingen en u zo nodig verder te adviseren gedurende de uitvoering van het Regioplan.
Hoogachtend,
namens de Adviesraad Sociaal Domein Leeuwarden
R. de Boer, voorzitter
